BOEKEN
BOEK
Sanatorium
Vrouwkje Tuinman
We willen graag langer leven zonder ouder te worden. Ziekte en dood, dat overkomt alleen anderen – tot het lichaam zich aan ons opdringt. Sanatorium onderzoekt hoe we ons, van geboorte tot dood, en daarna, verhouden tot ons fysiek omhulsel.
Er is niets om bang voor te zijn.
Probeer het lichaam te beschouwen
als een auto. Er gaat brandstof in,
de koeling moet werken en soms is er file.
Als er iets kapot gaat, kunnen we het maken. Er is medisch steeds meer mogelijk – botox, plastische chirurgie, maar ook ingrepen die verder gaan dan het aanpassen van het uiterlijk. Op nuchtere toon stelt Vrouwkje Tuinman vragen over fragiele onderwerpen. Over het ‘gewone’ leven, zorg, angst voor dementie en de dood, het verbeteren van het eigen lichaam en het zoeken van levensdoelen.
Iedereen hoest en niemand slaapt.
De uren rijgen zich met draden
speeksel aan elkaar. Wie niet ziek was
wordt het hier. De nieten in je buik zetten
de boel op springen. Degene die als eerste
op de hulpknop drukt is af.
‘Vrouwkje Tuinman kan niet huilen. Maar ze weet wel hoe je iemand aan het huilen brengt.’ – F. Starik
Ik zou ervoor tekenen
In één keer neervallen terwijl
je een vuilniszak verwisselt en je
vrouw zegt: Kees, wat doe je nu weer.
Maar je doet niks meer.
Precies zo blijven, op deze leeftijd,
of misschien vijf jaar jonger.
Met deze mensen, precies
hier. Heeft iemand een pen?
Op de optimale dag. Met een schok.
Wie ervan hoort (in het journaal?)
weet nog jaren later waar hij
zich bevond en wat hij deed.
Langzaamaan vergeten wie
je ook alweer bent, en gaandeweg
in slaap geraken. Andersom van hoe
het ooit begon. Verbleken.
Download het fragment als PDF
'De gedichten van Vrouwkje Tuinman werken als een medicijn.' - Noordhollands Dagblad
'Niemand kan zo schrijven over vergankelijkheid en einde als Vrouwkje Tuinman. Haar nieuwe dichtbundel Sanatorium is van kaft tot kaft doortrokken van aandoeningen aan lichaam en ziel, telkens in compacte blokjes tekst, als medicijnen in een doordrukstrip. Vrouwkje heeft vooral oog voor degene die de sterfelijkheid aan den lijve ondervindt, en de onbeholpenheid van de omgeving op de koop toe moet nemen.' - VPRO Nooit meer slapen
'Vrouwkje Tuinman kan niet huilen. Maar ze weet wel hoe je iemand aan het huilen brengt.' - F. Starik
'Hoewel er tussen de woorden niet zozeer berusting rondom de diepe thema's schemert, wordt Tuinman nooit zwaar op de hand en is haar taal als altijd onopgesmukt, helder en licht-ironisch. Sanatorium is een kleine, smaakvolle reis door het leven als lichaam.' - Opzij
'Vrouwkje Tuinman is wel degelijk een dichter die heel goed weet wat ze doet.' - Nederlands Dagblad
'Tuinman ontleedt ziekte en al zijn facetten. Het verlangen ernaar, het ontkennen ervan en de totale dominantie die het uiteindelijk over het leven heeft. En ze doet dit door de onderwerpen vanuit alle emoties te benaderen. Het is juist daarom dat haar gedichten de lezer op zoveel manieren weten te raken.' - 8weekly.nl ****
'Ingehouden, nuchter, fragmentarisch soms en met een vleug humor.' – NBD|Biblion
‘Door critici werd haar werk geprezen om de onopgesmukte, heldere taal en de licht-ironische stijl. Daarbij toonde de dichter een scherp oog voor het tragikomische, terwijl haar thematiek toch allerminst verschrikkingen ontweek. In haar recente bundel, Sanatorium, zijn deze kwalificaties nog even toepasselijk. In ruim veertig gedichten verkent ze de menselijke verhouding tot het eigen lichaam, vooral in periodes dat het daar niet goed mee gaat. Ziekte en dood, en vooral ook de angst daarvoor, zijn onderwerp van korte bespiegelingen. Opmerkelijk is de laconieke toon daarvan. Die breekt vaak open in slotregels, zoals ‘Het is allemaal om het even’, ‘Daarna, dat zien we dan wel weer’ en, in het titelgedicht, ‘Degene die als eerste / op de hulpknop drukt is af ’. - NRC Handelsblad
Medisch Contact over Sanatorium
Vrouwkje Tuinman is de tweede dichter. Haar Sanatorium gaat in zijn geheel over veroudering, vergankelijkheid, en ziekte. Je vermoedt dat de auteur licht hypochondrisch in het leven staat, maar dat niet zonder ironie en humor.
Bron: MedischContact.Artsennet.nlBespreking in nrc.next
Brak er maar eens hart! Zonder heuse dramatiek is Sanatorium niet meer dan een luchtige staalkaart. Een gedegen, vlot geformuleerde catalogus, dat wel.
Bron: NRC.nlRecensie op 8weekly.nl
Tuinman ontleedt ziekte en al zijn facetten. Het verlangen ernaar, het ontkennen ervan en de totale dominantie die het uiteindelijk over het leven heeft. En ze doet dit door de onderwerpen vanuit alle emoties te benaderen. Het is juist daarom dat haar gedichten de lezer op zoveel manieren weten te raken.
Bron: 8weekly.nlVrouwkje Tuinman bij Casa Luna Radio
Ik lees haar graag, Vrouwkje Tuinman en zeker haar nieuwe bundel ‘Sanatorium’. Ik vind haar zinnig, nuchter, maar tegelijk ook vol gevoel. Een gesprek en een paar gedichten…
Bron: AdelinevanLier.nlVPRO Boeken tipt Sanatorium van Vrouwkje Tuinman
Zo gevat en zachtaardig is het memento mori zelden nog gebracht.
Bron: Boeken.VPRO.nlInterview met Vrouwkje Tuinman
Tien voor Vrouwkje Tuinman: Ik geloof niet dat ik ironie/humor zo expliciet toepas.
Bron: Slaavier.nlInterview met Vrouwkje Tuinman in de Utrechtse Internet Courant
Utrecht huisvest grote dichters en schrijvers. DUIC’s eigen literatuurwetenschapper en leesfanaat Merel Blom gaat op zoek naar het verhaal achter deze woordenkunstenaars en gaat met hen in gesprek over hun schrijf- en leeservaring en hun beleving van de stad Utrecht. Om de week te lezen op DUIC.
Bron: DUIC.nlVrouwkje Tuinman bij Nooit meer slapen op Radio 1
Niemand kan zo schrijven over vergankelijkheid en einde als Vrouwkje Tuinman. Haar nieuwe dichtbundel 'Sanatorium' is van kaft tot kaft doortrokken van aandoeningen aan lichaam en ziel, telkens in compacte blokjes tekst, als medicijnen in een doordrukstrip. Vrouwkje heeft vooral oog voor degene die de sterfelijkheid aan den lijve ondervindt, en de onbeholpenheid van de omgeving op de koop toe moet nemen. Verslaggever Mathijs Deen zoekt haar op.
Bron: VPRO.nl